یکی از معضلات اصلی وسایل و سازههای آهنی، مسئله زنگ زدن آن هاست. آهن در تماس با آب، اکسیژن، اسیدها و اکسندههای قوی، اکسیده شده و یا به اصطلاح زنگ میزند؛ در نتیجه به تدریج پوسیده شده و فرو میریزد. برای جلوگیری از این مشکل و کاهش روند پیشروی آن، راههای متعددی وجود دارد. گالوانیزهکردن، آبکاری و حفاظت کاتدی از جمله این راهکارها هستند. اما در سالهای اخیر، روش سادهتر و کارآمدتری نیز برای جلوگیری از زنگ زدن فلزات مورد استفاده قرار گرفته و آن، استفاده از ماده ضد زنگ میباشد. ضد زنگ نوعی ماده آلکیدی است که بر پایه آلکید رزین ساخته شده است. استفاده از این ماده مانع نفوذ رطوبت در فلز شده و به منزله نوعی عایقکاری برای فلز میباشد.
امروزه تنوع زیادی در انواع ضد زنگ وجود داشته این مواد در درجات کیفی مختلف تولید میشوند. البته باید به تفاوت رنگ و ضد زنگ نیزتوجه داشته باشید؛ چرا که در اغلب موارد پس از پوشاندن سطح با ضد زنگ، از رنگ متناسب با آن نیز به عنوان پوشش نهایی سطوح استفاده میشود. یک ضد زنگ خوب بایستی از خاصیت ضدخوردگی بالایی برخوردار بوده، قدرت پوشانندگی و زمان خشک شدن آن نیز مناسب باشند. در این مقاله قصد داریم در خصوص انواع ضد زنگ با شما صحبت کنیم؛ پس تا پایان این مقاله ما را همراهی کنید.
انواع ضد زنگ کدامند ؟
ضد زنگ مادهای است که برای جلوگیری از زنگ زدن سطوح آهنی مختلف، از سازهها و تأسیسات بزرگ گرفته تا لوازم اداری و خانگی کوچک به کار میرود. این ماده از رنگدانههای ضد خوردگی تشکیل شده و قابلیت چسبیدن به سطوح مختلف را بنا بر نوع ضد زنگ، داراست. استفاده از ضد زنگ نوعی هوشمندی و سرمایهگذاری بلندمدت محسوب میشود. چرا که در درازمدت، تجهیزات و ساختمان شما از آسیب و پوسیدگی در امان مانده و ملزم به پرداخت هزینههای اضافی جهت احیای آن ها نخواهید داشت. اما نکته مهم، انتخاب نوع ضد زنگ است. به دلیل گوناگونی انواع ضد زنگ، انتخاب گونه مناسب شاید اندکی سردرگم کننده باشد. البته باید در هنگام خرید، به تفاوت رنگ و ضد زنگ نیز توجه داشته باشید.
استفاده از ماده ضد زنگ بر روی سطوح باعث میشود تا لایه رنگ بعدی که بر روی آن زده میشود، یکنواخت بوده و بر ماندگاری آن نیز افزوده شود. به طور عمده، ضد زنگهای عرضه شده در بازارهای ایرانی، در دو رنگ طوسی و اخرایی یافت میشوند. انواع ضد زنگ اخرایی برای سطوحی که رنگ نهایی آنها تیره خواهد بود، کاربرد دارند. از ضد زنگ طوسی نیز برای رنگهای روشن استفاده میشود. برخی از انواع ضد زنگ که در بازار موجود هستند، به شرح زیر میباشند:
ضد زنگ صنعتی
جنس ضد زنگ صنعتی از رزین آلکید و پیگمنتهای ضدخوردگی بوده و محصولی بسیار کارآمد میباشد. این محصول را میتوان برای اهداف صنعتی در مقیاس کوچک اعم از سطوح داخلی و خارجی پانل فلزی، چوبی و حتی گچی مورد استفاده قرار داد. استفاده از این محصول ساده بوده و پوشانندگی و چسبندگی مناسبی بر روی سطوح از خود نشان میدهد. بهتر است قبل از پوشاندن سطح با ضد زنگ، پوسیدگیهای قبلی را از روی آن برداشته و سمباده بزنید. از انواع ضد زنگ صنعتی میتوان به ضد زنگهای سد کننده، پوششهای بازدارنده و پوشش های گالوانیک اشاره کرد.
ضد زنگ اپوکسی
ضد زنگ اپوکسی محصولی است که برای محافظت سطوح آهنی و فولادی که بایستی با پوششهای اپوکسی یا DUROFLOOR پوشیده شوند، به کار میرود. این ماده مقاومت بالایی در برابر اصطکاک و سائیدگی از خود نشان میدهد. علاوه بر این، در برابر بسیاری از مواد شیمیایی خورنده مانند اسیدها و بازهای رقیق، فراوردههای نفتی، بعضی حلالها و آب دریا مقاوم است. با وجود فرق بین ضد زنگ و رنگ، در صورتیکه رنگ طوسی یا اخرایی آن مناسب تشخیص داده شود، به جای رنگ نیز میتوان از آن استفاده کرد. این نوع ضد زنگ را اغلب برای جلوگیری از خوردگی در سقفهای آهنی، پلهای فولادی، نردهها و سیلوها به کار میبرند. از انواع ضد زنگ اپوکسی میتوان به ضد زنگ ساده، ضد زنگ اپوکسی زینک ریچ و ضد زنگ اپوکسی زینک فسفات اشاره کرد.
ضد زنگ آبی
ضد زنگ آبی نیز محصولی با کیفیت است که بر مبنای مواد آلکیدی تهیه میشود. این ماده چسبندگی بالایی به اغلب سطوح اعم از فلزی، چوبی، حصیری، شیشه، بتون و … داشته و آن را میتوان در بخشهای داخلی و خارجی ساختمان استفاده کرد. ضد زنگ آبی، ترکیبی با دوام و ماندگاری بالا بوده که سرعت خشک شدن آن، ۱۵ برابر بیشتر از رنگهای معمولی است. این محصول بوی آزار دهنده کمی داشته، فاقد جیوه است و در مقابل لایهبرداری و ترک خوردن، مقاوم است.
ضد زنگ آهن
ضد زنگ آهن نوعی پوشش فلزی ضد زنگ است. این محصول، مادهای مقاوم بوده و از سطوح آهنی مانند ابزارها و تجهیزات صنعتی در برابر پوسیدگی و زنگزدگی محافظت میکند.
جمع بندي
در این مقاله بر آن بودیم تا شما را با انواع ضد زنگ و مشخصات آنها آشنا کنیم. ضد زنگ مادهای مفید است که برای محافظت انواع سطوح فلزی و به ویژه آهنی در برابر خوردگی و زنگ زدن، به کار میرود. شما میتوانید بهترین انواع ضد زنگ ایرانی را از مهد رنگ تهیه کنید. محصولات ضد زنگ مهد رنگ، با به خدمت گرفتن مواد اولیه با برترین سطوح کیفی در کنار بهرهگیری از تجربه چندین ساله و با تکیه بر توان داخلی تولید میگردند. نتیجه این ترکیب بینظیر، ارائه محصولاتی با کیفیت بالا و بی رقیب در قیمت، در سراسر ایران میباشد. تمامی استانداردهای لازم در تهیه محصولات ضد زنگ مهد رنگ، به کار گرفته شده و ارائه ضمانتنامه محصولات نیز، مهد رنگ را به انتخاب اول خریداران تبدیل نموده است.
ضد زنگ بر روی اسکلت فلزی ساختمان ها
ضد زنگ rustproof یا پرایمر آلکیدی بهترین انتخاب برای حفاظت از انواع سطوح آهنی، اسکلت های فلزی ساختمانی، سوله ها و سازه ها و . . . می باشد تا در شرایط آب و هوایی معتدل بتوان از آن استفاده کرد .
به عبارتی، پرايمر آلكيدی (ضد زنگ) با استفاده از بهترين پيگمنت های ضد خوردگي تهيه شده و برای استفاده در شرايط آب و هوايی معتدل، جهت حفاظت سطوح آهنی، تاسيسات، سازه ها و لوازم خانگی و اداری فلزی در محيط های ساختمانی و نيمه صنعتی پيشنهاد می شود.
زمان خشك شدن، دوام، چسبندگی و قدرت پوشانندگی مناسب از مزايای زد زنگ می باشد.
ضد زنگ چیست؟
آهن یا بعضی از فلزات در مجاورت هوا و در اثر رطوبت اکسید شده و دچار خوردگی می شود، به این پدیده زنگ زدگی میگوییم. اعمال پوشش مناسب ضد زنگ در فلز، آن را در برابر اثرات خراب کننده ناشی از قرار گرفتن در معرض آب محافظت می کند. برای اینکه کاربرد میلگرد و تیرآهن در ساخت و سازها دچار مشکل نشود باید از روش های محافظت در برابر خوردگی استفاده شود. میتوانید راهنمایی خرید میلگرد را از سایت پرشیا بورس مطالعه نمایید. در غیر این صورت، عمر فولاد و سایر فلزات کمتر خواهد شد. یکی از این روش ها استفاده از ضد زنگ برای فلزات است.
رنگدانه های ضد خوردگی موجود در ضد زنگ ها، خاصیت سطح فلز را تغییر داده و مقاومت الکتریکی بالایی را ایجاد می کند. آغازگرها رطوبت را جذب می کنند تا با فولاد واکنش نشان ندهد. از این رو ضد زنگ اسکلت فلزی اهمیت ویژه ای دارد.
چه عواملی که باعث زنگ زدن فلزات می شوند
رطوبت، باران، آب دریا یا اسپری نمک
اسیدها، قلیایی ها و مواد شیمیایی دیگر و دودهای صنعتی
خاک ها از جمله خاک رس
سایش و فرسایشپ
فشار
میکروارگانیسم ها
الکترولیز، عدم تعادل برق
اثرات مضر زنگ زدگی
هنگامی که آهن در معرض اکسیژن و رطوبت باشد، یک واکنش اکسیداسیون رخ می دهد. این واکنش شیمیایی اکسید آهن تولید می کند که به شبیه پودر قهوه ای رنگ (زنگ زدگی) روی سطح فلز ظاهر میشود. به این دلیل استفاده از روکش های محافظ اهمیت دارد. برخی از فلزات مانند برنج، مس و برنز کمتر در اثر اکسیداسیون خورده میشوند. این فلزات یک لایه پتینه را تشکیل می دهند که از لایه های زیرین محافظت می کند.
زنگ زدگی آهن، استحکام و مقاومت آن را کاهش میدهد. ضخامت فلز کم میشود و می تواند سوراخ هایی را در آن قطعه ایجاد کند. با پوسته پوسته شدن روی سطح یک فلز، عملکرد آن قطعه به خطر خواهد افتاد. در نتیجه برای جلوگیری از اثرات منفی زنگ زدگی، استفاده از روکش مناسب یا رنگ ضد زنگ روغنی در سطوح آهنی و … مهم است.
کاربرد ضد زنگ
پوشش ضد زنگزدگی برای استفاده در سطوح فلزی، بتن یا سیمان استفاده میشود. سطوح فلزی را از زنگ زدگی محافظت می کند. رنگ درب اهنی نیز به این جهت مورد مصرف قرار میگیرد. برای سازه های فلزی، نرده ها، درها و سایر سطوح فلزی مناسب است. این پوشش ها به رنگ های خاکستری و قرمز و آبی و سبز موجود است. بعد از خشک شدن یک پوشش نیمه براق مقاوم در برابر سایش ایجاد میکنند. پس از اعمال لایه زد زنگ می توان از لایه های رنگ بر روی سطوح استفاده کرد.
مزایای ضد زنگ پرایمر آلکیدی
از مزایای پرایمر آلکیدی می توان به موارد زیر اشاره نمود :
- قدرت پوشش بسیار خوب
- چسبندگی فوق العاده
- دوام پایدار و طولانی
- مقاوم در برابر نور خورشید
- سرعت خشک شدن بالا
- استفاده آسان
آماده سازی سطوح قبل از انجام رنگ پرایمر آلکیدی
قبل از هر کاری باید سطحی که می خواهیم از ضد زنگ استفاده کنیم را از چربی، گرد و خاک و زنگ زدگی و حتی از رنگ های قدیمی پاک کرده تا سطحی صاف و عاری از هرگونه نا خالصی باشد. برای از بین بردن رنگ های قبلی و زنگ زدگی می توان از سنباده يا سند بلاست استفاده نمود.بعد از تمیز کردن سطح مورد نظر نسبت به اعمال با اسپری ضد زنگ یا فرچه اقدام کنید. همچنین میتوانید از پیستوله رنگ جهت رنگرزی استفاده نمود.
شرایط نگهداری
محتویات ظرف در محیط خشک، خنک و دور از نور مستقیم خورشید با تهویه مناسب نگهداری شود. بعد از مصرف درب ظرف را محکم ببندید.بهترین زمان مصرف، در صورت رعایت شرایط انبارداری مناسب تا 24 ماه بعد از تاریخ تولید می باشد. ضد زنگ اکثرا در رنگ های اخرایی(جگری) و طوسی تولید و مصرف میشود.
قیمت خرید ضد زنگ
قیمت ضد زنگ آهن و سایر محصولات و پوشش ها با توجه به کیفیت و برند تولید شده متفاوت است. همچنین در برخی فروشگاه ها نیز ضد زنگ نانو با قیمت های بالاتر بفروش میرسد.
ضد زنگ چیست؟
ضد زنگ نوعی رنگ یا پوشش است که آهن و فولاد را در برابر زنگ زدگی محافظت می کند. این رنگ‌ها معمولاً حاوی اجزاء مختلفی هستند که به طور خاص به عناصر محیطی مانند رطوبت، هوا، اسیدها یا بازها مقاومت نشان می دهند.
رنگ های ضد زنگ عمدتاً در زمینه‌هایی مانند صنایع فلزات، ساخت و ساز، خودروسازی، تجهیزات صنعتی، و اشیاء خانگی استفاده می شوند. استفاده از فولاد ضد زنگ (استیل) به دلیل قیمت بسیار بالای آن در بسیاری از صنایع مقرون به صرفه نیست. به همین دلیل از انواع پوشش های ضد زنگ شیمیایی برای جلوگیری از خوردگی و پوسیدگی فولاد به عنوان یک ماده تاثیرگذار بهره می برند.
این رنگ ها اغلب حاوی رنگدانه های فلزی و سایر افزودنی ها بوده و به کمک این مواد پوششی محافظت کننده در برابر اکسیداسیون آهن بر روی سطوح ایجاد می کنند. فرآیند اعمال این پوشش ها می تواند بسته به سطح و مورد نظر تفاوت باشد، اما به طور کلی شامل تمیز کردن و بتونه کاری سطح قبل از اعمال رنگ ضد زنگ است.
توجه به این نکته ضروری است که اگرچه رنگ ضد زنگ می تواند ظاهری فلزی ایجاد کند، اما خواص فیزیکی مشابه فولاد ضد زنگ واقعی را ندارد. لذا ممکن است سطح دوام، مقاومت در برابر خوردگی یا سایر ویژگی های عملکردی مرتبط با فولاد ضد زنگ معتبر را نداشته باشد.
مواد تشکیل دهنده ضدزنگ:
ترکیبات یک پوشش ضد زنگ عالی، باید به طور کلی دارای ویژگی هایی نظیر چسبندگی سطحی بالا، ماندگاری رنگ و از همه مهم تر مقاومت در برابر عوامل محیطی مثل رطوبت و دما باشد. در زیر به برخی از این ترکیبات اشاره می کنیم:
- پیگمنت ها (Pigments): ذرات رنگی یا پیگمنت‌ها معمولا شامل ذرات فلزی مانند فلزات نیکل، کروم، یا آلومینیوم بوده و به پوشش ما رنگ دلخواه را اعمال می کنند.
- رزین ها (Resins): قسمتی از رنگ که پس از خشک شدن به سطح چسبیده و ماندگاری رنگ را افزایش می‌دهند رزین‌ها هستند. انواع مختلف رزین شامل اپوکسی، پلی‌استر و پلی‌آمید است.
- حلال ها (Solvents): حلالها برای نگهداری و ترکیب یکنواخت رزین و پیگمنت‌ها در محصول استفاده می شوند. همچنین، حلالها پس از اعمال رنگ به سطح، به سرعت تبخیر شده و به رنگ کمک میکنند تا به سرعت خشک شود.
- مواد ضد خوردگی (Anti-corrosive Additives): برخی از ترکیبات مثل فسفات‌ها، کرومات‌ها یا رزین‌های محافظتی شامل کروم یا روی را که مقاومت به خوردگی را افزایش می دهند، در ضد زنگ ها استفاده می شوند.
- مواد مکمل (Additives): مواد پرکننده، مواد آغشته‌کننده، و مواد ضد فوم نیز به عنوان مکمل‌ها به ترکیبات رنگ ضد زنگ افزوده میگردند.
انواع ضد زنگ:
-
رنگ اپوکسی (Epoxy Paints):
این نوع رنگ بر پایه رزین اپوکسی ساخته شده و مقاوم به خوردگی و زنگ زدگی است. این نوع رنگ معمولا در محیط‌های صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد و می‌تواند به خوبی در برابر مواد شیمیایی و فشار مکانیکی از سطح مورد نظر محافظت کند.
-
رنگ پلی‌اورتان (Polyurethane Paints):
این نوع رنگ بر پایه رزین پلی‌اورتان تولید بوده و برخی از خصوصیات آن مقاومت در برابر نور خورشید، مقاومت به زنگ زدگی، و مقاومت به مواد شیمیایی می باشد. این رنگ ها معمولاً در تزئینات داخلی و خارجی ساختمان مصرف میشوند.
-
ضد زنگ پوششی (Coil Coatings):
این نوع رنگ برای پوشش فلزات مانند فولاد، آلومینیوم، و فولاد گالوانیزه مناسب است. این پوشش از تکنولوژی‌های مختلفی مانند پلی‌استر، پلی‌اورتان یا فلوروپلیمر تشکیل می شود.
-
رنگ اسپری ضد زنگ (Spray Paints):
این نوع رنگ ها عمدتاً برای پوشش سریع و سطوح کوچک به کار می روند. آن ها ممکن است در شکل های مختلفی مانند رنگ های فلزی یا رنگ های ضد زنگ عرضه شوند.
-
رنگ پودری ضد زنگ (Powder Coatings):
این نوع ضد زنگ به صورت پودر ارائه شده و پس از پخش شدن بر روی سطح، در اثر حرارت فیکس میشوند. آن ها معمولاً مقاومت بالایی در برابر زنگ زدگی و شرایط محیطی ارائه می‌دهند.
هرکدام از این انواع رنگ ها ممکن است برای کاربردهای خاصی مناسب باشند و انتخاب نوع مناسب، بستگی به نیازهای مشخص پروژه و شرایط محیطی دارد.
پر طرفدار ترین ضد زنگ:
قطعا انتخاب رنگ پوشش ضد زنگ کاملا به سلیقه شما بستگی دارد. اما محل مورد استفاده و پوشش نهایی کار شماف در انتخاب آن تاثیر زیادی خواهد داشت. در ایران ضد زنگ قرمز یا اخرایی از محبوبیت بالاتری برخوردار است. در زیر به تعدادی از ضدزنگ ها از نظر رنگ آن ها اشاره می کنیم:
- فلزی (Metallic): رنگ های ضد زنگ با تأثیر فلزی مانند فلز استیل یا آلومینیوم معمولاً جذابیت زیادی داشته و برای دکوراسیون داخلی و خارجی بسیار محبوب هستند.
- سفید (White): رنگ سفید به عنوان یک گزینه کلاسیک و تمیز در بسیاری از موارد مصرف ضدزنگ انتخاب میشود. این رنگ به نظافت و روشنایی اتاق‌ها و سطوح کمک میکند.
- مشکی (Black): مشکی به عنوان یک رنگ شیک و مدرن در دکوراسیون داخلی و خارجی محبوب است. همچنین، در بسیاری از محصولات و تجهیزات خانگی از پوشش های ضد خوردگی با این رنگ استفاده میشود.
- خاکستری (Gray): ضد زنگ طوسی یا خاکستری به عنوان یک رنگ نیوترال و زمینه‌ساز در دکوراسیون مورد استفاده قرار میگیرد و با رنگ های دیگر هماهنگی خوبی دارد.
- قرمز (Red): ضدزنگ قرمز یا اخرایی در برخی از محیط‌ها بسیار گرم و دلپذیر به نظر میرسد و معمولاً در زیر کار اسکلت های فلزی و درب و پنجره های آهنی استفاده میشود.
